Επίσης στην εξελικτική πορεία του ανθρώπου,
συνεισφέρει σε όλους τους αναπτυξιακούς τομείς όπως, στην γνωστική ανάπτυξη,
την συναισθηματική, την κοινωνική, την ανάπτυξη του ήθους, την ψυχοκινητική,
την αισθητική ανάπτυξη, στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, της δημιουργικής
έκφρασης, και των δεξιοτήτων ορθών στάσεων και αξιών ζωής.
Συνεισφέρει στην προετοιμασία των παιδιών για την
επόμενη βαθμίδα που είναι το Δημοτικό σχολείο και στην μεγιστοποίηση των
δυνατοτήτων τους για σχολική επιτυχία, ανάπτυξη γνωρισμάτων της προσωπικότητας,
όπως η αυτοπεποίθηση και η αισιοδοξία, η πρωτοβουλία και η επιμονή.
Ο Σκοπός του Νηπιαγωγείου
είναι η διαπαιδαγώγηση, με την κατάλληλη και οργανωμένη παρέμβαση του -της
νηπιαγωγού, μέσα σε ένα πλαίσιο αυτενέργειας και αυθόρμητης έκφρασης του
παιδιού, με σκοπό να ανακαλύψει και να γνωρίσει τον κόσμο, να αναπτύξει τις
αισθησιοκινητικές και ψυχοσωματικές του ικανότητες, να δημιουργήσει και να
αναγνωρίσει συμβιωτικές σχέσεις και σχέσεις συνύπαρξης και να κάνει τα πρώτα
βήματα στην ανάπτυξη και την δημιουργία της κοινωνικής συνείδησης. Είναι η
ανάπτυξη της επικοινωνιακής του ικανότητας με τα υπόλοιπα παιδιά του σχολείου
και με τους άλλους ανθρώπους.
Μέσα στους στόχους του
Νηπιαγωγείου είναι η διαμόρφωση μιας κουλτούρας ενός πνευματικά και ηθικά
κοσμοπολίτικου ανθρώπου. Οι πανανθρώπινες αξίες – αξίες ζωής, θα πρέπει να
είναι μέσα στην διαπαιδαγώγηση με τρόπο βιωματικό, μέσα από ιστορίες και
παιχνίδια και να εξελίσσονται καθώς το παιδί μεγαλώνει.
Το κοσμοπολίτικο ήθος
αναφέρεται σε μια διεθνιστική ηθική, δίνει δηλαδή έμφαση στην ανάπτυξη των
καθηκόντων των ανθρώπων απέναντι στην κοινωνία και απέναντι στην ανθρωπότητα
για την διασφάλιση της παγκόσμιας ειρήνης, της δημοκρατίας, της αποδοχής του
διαφορετικού, της ενσυναίσθησης, της αλληλεγγύης, της δικαιοσύνης και της
ισότητας.
Στο παιδαγωγικό πλαίσιο
δίνεται μεγάλη σημασία στην κοινωνικοποίηση, να καταφέρουν δηλαδή τα παιδιά
μέσα από το ομαδικό παιχνίδι, το θεατρικό παιχνίδι, την ψυχοκινητική, να
αναπτύξουν αυτοπειθαρχία και καλές συνήθειες με σεβασμό στον “ εαυτό τους “ και
στους “ άλλους “. Αυτό σημαίνει όχι μόνο σεβασμός του “άλλου” ως προς της
συμπεριφορά και μόνο από υποχρέωση, αλλά με έμπνευση και κυρίως από καθήκον, με
στόχο όχι την εξάλειψη της διαφορετικότητας των ανθρώπων στο μέλλον, αλλά στην
αλλαγή του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζουμε και “βλέπουμε” αυτή την
διαφορετικότητα, όποια και αν είναι αυτή.
Παράλληλα προκειμένου να
μπορέσουν οι λαοί να ξεπεράσουν τις ιστορικές τους μνήμες με περιόδους
σύγκρουσης μεταξύ τους, θα πρέπει το σχολείο ξεκινώντας από το Νηπιαγωγείο, να
συμβάλλει σε αυτό, με την κουλτούρα που προωθεί τη “ συγχώρεση “...
Ο κοσμοπολιτισμός επομένως
αφορά τη σχέση του “ εμείς “ με τους “ άλλους “ και οραματίζεται την
συναδέλφωση και την ειρηνική συμβίωση των λαών.
Βασικός σκοπός του
Νηπιαγωγείου είναι η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης για την εξεύρεση λύσεων
προβλημάτων στην καθημερινότητά τους καθώς και σωστών επιλογών που βελτιώνουν
και κατοχυρώνουν την ποιότητα της προσωπικής και της κοινωνικής ζωής. Είναι η
αγωγή και η διαμόρφωση κανόνων ζωής όπως είναι η γνώση της αξίας της σωστής διατροφής
για την καλή υγεία και σωματική ανάπτυξη στην διάρκεια της ζωής, η ευθύνη της
προσωπικής μέριμνας για την φροντίδα και υγιεινή του σώματος και του
περιβάλλοντα χώρου.
Μέσα στον σκοπό του
Νηπιαγωγείου είναι η η ευαισθητοποίηση των παιδιών σε περιβαλλοντικά θέματα για
την δημιουργία μιας νέας άποψης και για την ανάπτυξη μιας υπεύθυνης
συμπεριφοράς στα πλαίσια της προστασίας και της βελτίωσης του περιβάλλοντος.
Είναι η ανάπτυξη και επέκταση των κοινωνικών τους ενστίκτων και των συμπαθειών
σε όλα τα μέλη της βιοκοινότητας, έστω και αν διαφέρουν από αυτό κατά το γένος.
Μια τέτοια θεώρηση των μη ανθρωπίνων όντων συντελεί στη διεύρυνση της ηθικής
κοινότητας, εφόσον οι άνθρωποι αποδίδουν ηθική αξία σε άλλα είδη ζωής.
Επειδή ο άνθρωπος δεν
επικοινωνεί με την φύση με τον ίδιο τρόπο που επικοινωνεί με τον άλλο άνθρωπο,
(π.χ. μέσω της αμοιβαιότητας), αλλά με με μια μονόδρομη υπευθυνότητα του
ανθρώπου προς την φύση, αυτό οδηγεί και σε μια βαθειά αλτρουϊστική συμπεριφορά
προς τα άλλα όντα και αντικείμενα του φυσικού κόσμου.
Η παραπάνω αντίληψη αποτελεί
τον πυρήνα της οικοκεντρικής προσέγγισης. (Η γη το σπίτι όλων ).
Το υπάρχον πλαίσιο
προγράμματος σπουδών για το Νηπιαγωγείο προβλέπει σαν ρόλο του Νηπιαγωγείου την
εκπαίδευση, με σκοπό την εκγύμναση των παιδιών, από αυτήν την ηλικία των 4 – 5
χρόνων, στις απαιτούμενες από την αγορά δεξιότητες.
Είναι κατηγορηματική η
αντίθεσή μας για την εισαγωγή του Νηπιαγωγείου στην κατεύθυνση αυτή, καθώς
επίσης και στη “σχολειοποίησή” του, καθότι η πρόωρη εκπαίδευση αποτελεί
παραβίαση των ορίων του παιδικού ψυχισμού και των αναγκών της παιδικής ηλικίας.
Η μάθηση θα πρέπει να
συμβαδίζει με τα στάδια της ψυχικής ανάπτυξης του παιδιού.
Στην προσχολική ηλικία,
κυρίαρχη δραστηριότητα θα πρέπει να είναι το παιχνίδι, στην εξελιγμένη του μορφή,
το θεματικό παιχνίδι, το οργανωμένο ομαδικό παιχνίδι, και όχι η εκμάθηση
γραφής, ανάγνωσης και αρίθμησης. Δεν διδάσκεται η γλώσσα στο Νηπιαγωγείο, με
τους κανόνες και της τεχνικές της γραμματικής αλλά με την αυθόρμητη και
εξελισσόμενη, συμβολική αναπαράσταση των πραγμάτων και των σκέψεων του παιδιού.
Ούτε “μαθαίνει” μαθηματικά το παιδί στο Νηπιαγωγείο. Αποκτά όμως την συνείδηση
των σχέσεων των πραγμάτων, σε μεγέθη, αντιστοιχήσεις, οριοθετήσεις,
σειριοθετήσεις, γνωρίζει τις γραμμές, τα σχήματα, τα χρώματα και άλλες
ιδιότητες των πραγμάτων, όπως οι θέσεις αυτών στο χώρο. Στη φυσική, παρατηρεί
τα φυσικά φαινόμενα, τις εξελίξεις μέσα στον χρόνο τις μεταβολές καταστάσεων
της ύλης με πειράματα και με διαδραστικές δραστηριότητες.
Ο νεοφιλελευθερισμός
σχεδιάζει, προτείνει και στοχεύει στο “μυαλό” των μικρών παιδιών από αυτή την
ηλικία του Νηπιαγωγωγείου. Το “μυαλό” είναι ο στόχος....πάντα ήταν...
Θέλουν να “κάψουν” τον
εγκέφαλο πριν καλά-καλά αρχίσει να σκέφτεται, να αντιδρά σε προκαθορισμένα
ερεθίσματα με επίσης προκαθορισμένα αποτελέσματα.
Έχοντας αυτή ακριβώς την
γνώση, θα πρέπει να σχεδιάσουμε την αποδόμηση αυτής της καταστροφής που
επιδιώκουν. Στο κέντρο των ενέργειών μας πρέπει να έχουμε την ανάπτυξη της
νόησης και του τρόπου λειτουργίας της, ώστε να μπορούν τα παιδιά να μαθαίνουν
και τελικά να κρίνουν, να εκφράζονται δημιουργικά για το καλό το δικό τους και
της κοινωνίας.
Θέλουν άβολα όντα..
Θέλουμε “μυαλά ανοιχτά”.
Και όπως είπε ο Ρήγας
Φεραίος.. “Συλλογάται καλά, όποιος συλλογάται ελεύθερα”.
Κωνσταντίνα Τσιαντή
Νηπιαγωγός-Προϊσταμένη του
12ου Νηπιαγωγείου Βύρωνα
