Εισαγωγή του μαθήματος της Τεχνολογίας σε Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Γενική και Τεχνολογική Επαγγελματική ΕκπαίδευσηΚώστας N. Τσιαντής,
Ομότιμος Καθηγητής Τ.Ε.Ι. Αθήνας.
Αξιότιμοι, προσκεκλημένοι, Αγαπητοί συνάδελφοι,
Κυρίες και Κύριοι
1.Εισαγωγή
Χαιρετίζω πρώτα-πρώτα την πρωτοβουλία του κ. Ανδριανοπολίτη και των λοιπών συναδέλφων που πρωταγωνίστησαν για την ίδρυση της ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ. Θεωρώ την ίδρυση της επιστημονικής αυτής ένωσης σταθμό στις μέχρι σήμερα προσπάθειες που καταβλήθηκαν για την ανάπτυξη της τεχνολογικής εκπαίδευσης και την εισαγωγή του επιστημονικού κλάδου της Παιδείας στην Τεχνολογία (των προγραμμάτων Τεχνολογίας) στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια γενική και επαγγελματική εκπαίδευση. Λόγω της στενότητας του χρόνου, έρχομαι αμέσως στο αντικείμενο της εισήγησής μου.
2. Η έννοια: Παιδεία στην τεχνολογία
Δεν θα αναφερθώ στην ιστορία που βρίσκεται κρυμμένη πίσω από την έννοια αυτή. Επιτρέψτε μου να πω ότι μπορεί να την αναζητήσει κανείς στο βιβλίο μου Ιστορική Παιδαγωγική της Τεχνολογίας[1], από το οποίο επιλέγω τις σελίδες που αφορούν τις προ εικοσιπενταετίας εξελίξεις στις ΗΠΑ.
Το 1985 ο μακρόχρονος εκπαιδευτικός οργανισμός "American Industrial Arts Association" μετονομάστηκε σε Διεθνή Οργανισμό Παιδείας στην Τεχνολογία "International Technology Education Association" (Ι.Τ.Ε.Α), ορίζοντας τον όρο Technology Education ως: μια πολύπλευρη (comprehensive) εκπαιδευτική διαδικασία σχεδιασμένη να αναπτύξει έναν πληθυσμό καλά πληροφορημένο για την τεχνολογία, την εξέλιξή της, τα συστήματα, τις τεχνικές, τη χρησιμοποίησή της στη βιομηχανία και σε άλλους τομείς, καθώς και για την κοινωνική και πολιτισμική της σημασία[2]. Το 1988 το αντίστοιχο Συμβουλευτικό Σώμα (Technology Education Advisory Council) στις Η.Π.Α. θεωρεί την Παιδεία στην Τεχνολογία (Technology Education) ως τον επιστημονικό κλάδο (discipline) που η εφαρμογή του στο σχολικό πρόγραμμα θέλει να κάνει τους μαθητές ικανούς "να κατανοούν, να χρησιμοποιούν, και να ελέγχουν την τεχνολογία"[3].
Περί τα μέσα της δεκαετίας του ’90 ο Ι.Τ.Ε.Α ανέλαβε να καθορίσει στάνταρ για την παιδεία στην τεχνολογία, από το επίπεδο του νηπιαγωγείου μέχρι την τελευταία τάξη του Λυκείου, με σκοπό να προαγάγει την τεχνολογική κουλτούρα (technological literacy) όλων των νέων («Technology for All Americans»). Ο όρος «τεχνολογική κουλτούρα» υποδηλώνει εδώ: «Κάτι πολύ περισσότερο από τη γνώση των υπολογιστών και τις εφαρμογές τους. Περιλαμβάνει μια θεώρηση, όπου κάθε πολίτης έχει ένα βαθμό γνώσης για τη φύση, τη συμπεριφορά, τη δύναμη, και τις συνέπειες της τεχνολογίας υπό μια ευρεία προοπτική. Ακολουθώντας την ιστορική της παράδοση, περιλαμβάνει εκπαιδευτικά προγράμματα όπου οι μαθητές εντάσσονται στη διαδικασία της κριτικής σκέψης, καθώς σχεδιάζουν και αναπτύσσουν προϊόντα, συστήματα και περιβάλλοντα για την επίλυση πρακτικών προβλημάτων»[4]. Τονίζεται εδώ ότι: «Η τεχνολογία είναι ανθρώπινη επινόηση σε δράση» και «αυτό περιλαμβάνει την παραγωγή της γνώσης και των διαδικασιών για ν’ αναπτυχθούν συστήματα που επιλύουν προβλήματα και διευρύνουν τις ανθρώπινες δυνατότητες»[5].
Στη βάση της ιστορίας αυτού του επιστημονικού κλάδου, αλλά των ανάλογων τάσεων που αναπτύχθηκαν και στην Ελλάδα κατά τα τελευταία σαρανταπέντε χρόνια, θα όριζα την Παιδεία στην Τεχνολογία ως: την οργανική σύζευξη θεωρίας και πράξης που αφορά την εξέλιξη, τις εφαρμογές, τον έλεγχο και την ανάπτυξη της τεχνολογίας και, ιδιαίτερα, το ρόλο της στην επίλυση προβλημάτων που αφορούν την παραγωγή, την ανάπτυξη , το περιβάλλον, και την καθημερινή ζωή του ανθρώπου.
3. Πρόταση για την επέκταση του προγράμματος
Λαμβάνοντας υπόψη τις υφιστάμενες οικονομικές συνθήκες, αλλά και την ανάγκη για εκτενέστερη συζήτηση, θεωρώ ότι η Παιδεία στην Τεχνολογία πρέπει να εισαχθεί σε όλες τις τάξεις της ΤΕΕ. Όσον αφορά την αναθεώρηση και επέκταση των προγραμμάτων Τεχνολογίας στη Γενική εκπαίδευση, προς το παρόν προτείνω το πρόγραμμα της Παιδείας στην Τεχνολογία να αρχίζει από την Ε΄ Δημοτικού, να συνεχίζεται σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και να να καλύψει και την πρώτη τάξη του Λυκείου.
Η πρόταση αυτή γίνεται περιοριστική, με βάση το σκεπτικό ότι δεν έχει ακόμα αλλάξει το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο όσον αφορά την πρόσβαση των μαθητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αν το θεσμικό πλαίσιο αλλάξει και συγχρόνως ενισχυθεί η χρηματοδότηση για την παιδεία, τότε μπορεί εύκολα να δει κανείς τις κατάλληλες αλλαγές, επεκτάσεις και τροποποιήσεις που μπορούν να γίνουν, με αφετηρία τις προτάσεις των εκπαιδευτικών και των έμπειρων ειδικών παιδαγωγών μας που εργάστηκαν στο θέμα.
Η πρότασή μου για έναρξη των προγραμμάτων Τεχνολογίας από την Πέμπτη Δημοτικού θεωρώ προς το παρόν (δεδομένου επίσης ότι δεν έχει γενικευθεί ο θεσμός του ολοήμερου σχολείου) πως είναι η πιο ρεαλιστική. Η συγκριτική απόδοση του προγράμματος για την ηλικιακή αυτή φάση νομίζω ότι υπερέχει (η ετοιμότητα των μαθητών για ενεργητική πρακτική μάθηση είναι στην ποιο καλή της ώρα), αλλά νομίζω ότι για να επεκταθεί στις μικρότερες ηλικίες είναι φρόνιμο να προηγηθούν οι αναγκαίες επιστημονικές μελέτες και πιλοτικές εφαρμογές και να προετοιμασθούν επαρκώς προς τούτο οι διδάσκοντες.
4. Περιεχόμενο του προγράμματος της Τεχνολογίας για τη Γενική παιδεία. Αναγκαία κριτήρια δόμησης των προγραμμάτων.
Έρχομαι τώρα στον πυρήνα της εισήγησής μου: Στην πρόταση για το πρόγραμμα, την οποία καταθέτω με σκοπό να ανοίξει η συζήτηση και δώσει ερέθισμα για άλλες προτάσεις.
1. Το πρώτο στοιχείο το οποίο θέλω να εξάρω κατά το σχηματισμό οποιαδήποτε πρότασης είναι η επιτακτική ανάγκη να έχει έλλογη δομή, έτσι ώστε να μπορεί να «τακτοποιήσει» (κατηγοριοποιήσει) εύκολα κάθε μαθητής το «χύμα» διάχυτο υλικό της εμπειρίας.
Διάλεξα ως πρώτη βάση οργάνωσης της εμπειρίας με το προτεινόμενο πρόγραμμα το χρόνο: «παρελθόν, παρόν, μέλλον». Στη βάση αυτή είναι δομημένη η Ιστορία της Τεχνολογίας, πράγμα που έχει αποδειχτεί χρήσιμο. Ωστόσο, δεν έχω αντίρρηση ότι μπορεί κάποιος να ακολουθήσει και το σχήμα «παρόν, παρελθόν, μέλλον» (να ξεκινήσει δηλαδή από την άμεση εμπειρία του τεχνολογικού περιβάλλοντος που ζει ο μαθητής).
Βέβαια, οι πιο πολλές από τις προτεινόμενες διδακτικές μεθόδους παρακάμπτουν αυτόν το σκόπελο, δεδομένου ότι περιλαμβάνουν τη σύνδεση του χτες και του σήμερα ή του σήμερα του χτες εγγενώς στις δραστηριότητές τους.
2.Η δεύτερη μορφή οργάνωσης του περιεχομένου που περιλαμβάνεται στο προτεινόμενο πρόγραμμα είναι η θεματική. Η διάκριση δηλαδή του γνωστικού αντικειμένου κατά τεχνολογικό τομέα και κατά παραγωγικούς κλάδους.
Η θεώρηση αυτή- θεώρηση που αντανακλά τον υφιστάμενο πραγματικό καταμερισμό της εργασίας-, θέτει ως άμεσο μαθησιακό στόχο την διαθεματικότητα ή διακλαδικότητα. Που σημαίνει ότι, μόνο εφόσον πετύχουμε να αποκτήσουν οι μαθητές μας διαθεματικές γνώσεις, εμπειρίες και δεξιότητες και καταστούν ικανοί να τις προσαρμόζουν και τις αναπτύσσουν επιτυχώς στις συνθήκες της πράξης, μόνο τότε μπορούμε να ελπίζουμε στην τεχνολογική μας ανάπτυξη και παραγωγική μας ανάκαμψη.
3. Η Τρίτη μορφή παιδαγωγικής και μορφωτικής αξιοποίησης του περιεχομένου της Τεχνολογίας και Παραγωγής είναι οι μελέτες περιπτώσεων (case studies). Οι μελέτες αυτές ανταποκρίνονται: α) στην ανάγκη να εκφράσει ο μαθητής τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις του, β) στην ανάγκη να βρει ο μαθητής βήμα να διατυπώσει το τί προσπάθησε και πώς, αλλά και να μεταφέρει στους συνομηλίκους του το τι έμαθε και τι πέτυχε, και τέλος γ) στην ανάγκη για περαιτέρω μάθηση (η οποία βέβαια υπερβαίνει τα περιθώρια και τους σκοπούς του συγκεκριμένου μαθήματος) .
4. Το όλο πρόγραμμα, δηλαδή, διακρίνεται σε μια συνιστώσα δασκαλοκεντρική και σε μια μαθητοκεντρική. Και οι δύο αυτές συνυπάρχουν σε όλη την έκταση του προγράμματος.
Ο διδάσκων δημιουργεί τα κίνητρα για τη μάθηση και την ένταξη του μαθητή στη διαδικασία. Συγχρόνως όμως «διδάσκει» συγκεκριμένο περιεχόμενο, δίνοντας έμφαση στη δομή του γνωστικού αντικειμένου, που επιτρέπει στον μαθητή να προσανατολιστεί στις αναζητήσεις του. Ο διδάσκων δίνει παραδείγματα που εντάσσονται σ’ αυτή τη δομή και συγχρόνως παραδείγματα των κομβικών σημείων απ’ τα οποία πέρασε και προχώρησε η τεχνολογία. Εξηγεί λ.χ. την τεχνολογική αλυσίδα (Α) ηλεκτρικός λαμπτήρας, ηλεκτρική λυχνία, ολοκληρωμένο κύκλωμα, τσιπ, μικροτσίπ, προσωπικός υπολογιστής ή (Β) τροχός, υδρόμυλος, φυσερό, ατμομηχανή, σιδηρόδρομος. Ευθύνη του διδάσκοντος είναι λ.χ. να παρουσιάσει τους τομείς της παραγωγής, όπως και την έννοια του συστήματος, έτσι ώστε να μπορούν οι μαθητές (1) να βλέπουν μια τεχνολογική συσκευή ως σύστημα και να την αναλύουν στα υποσυστήματά της, και (2) να βλέπουν την παραγωγική μονάδα ως σύστημα και να την αναλύουν στα υποσυστήματά της.
Ο διδάσκων, αφού έχει προσδιορίσει σε κάθε φάση το ρόλο του σε σχέση με την «ύλη» που προβλέπει το πρόγραμμα, επιδιώκει να ενεργοποιήσει όσο μπορεί τον μαθητή, ώστε να τον κάνει κέντρο-ενεργό υποκείμενο δημιουργικής αυτομάθησης, υποβοηθώντας τον όπου χρειάζεται ή παραπέμποντάς τον στις κατάλληλες πηγές. Σημαντικός στόχος, και που έχει για τον τόπο μας ιδιαίτερη σημασία, είναι η παρώθηση των μαθητών να δουλεύουν σε ομάδες εντός των οποίων ο καθένας αναλαμβάνει συγκεκριμένες υποχρεώσεις και συγκεκριμένο τομέα ευθύνης. Η οργάνωση των μαθητών σε ομάδες (με τη μέθοδο του Συλλογικού έργου ή της Γραμμής παραγωγής) είναι καταλυτικής σημασίας για την ανάπτυξη της συνεργασίας, την τήρηση υποχρεώσεων έναντι των άλλων και την καλλιέργεια του αισθήματος κοινωνικής ευθύνης.
5. Η επίτευξη από τους μαθητές αυτών των ικανοτήτων και δημιουργικών έξεων, τους επιτρέπει να κάνουν ένα μεγαλύτερο βήμα: να δημιουργήσουν κάτι δικό τους, μια τεχνολογική καινοτομία, ή να μάθουν να βελτιώνουν υφιστάμενες καινοτομίες, αφού προηγουμένως μάθουν για τις πατέντες που έχουν κατοχυρώσει άλλοι και τους όρους με τους οποίους μπορούν να τις αξιοποιήσουν. Μιλάμε δηλαδή για το πέρασμα των μαθητών σε ό,τι λέγεται Έρευνα και Ανάπτυξη (Research and Development), είτε αυτό αφορά την Τεχνολογία είτε την Παραγωγή (τη βελτίωση και ανάπτυξη των παραγωγικών μεθόδων).
6. Και φυσικά είναι αδιανόητο να μιλάμε για συστήματα –Τεχνολογικά και Παραγωγικά-, και να μην νοιαζόμαστε για τις επιδράσεις και τις αλληλεξαρτήσεις που έχουν τα προηγούμενα με το οικονομικό σύστημα και, βεβαίως, με το οικολογικό σύστημα εντός του οποίου μπορούμε και υπάρχουμε.
Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να ομολογήσω ότι νοιώθω άβολα που μιλάω για το οικονομικό σύστημα, όταν βρισκόμαστε σήμερα ως χώρα εδώ που είμαστε, ενώ συγχρόνως οι εγκύκλιες αλλά και ακαδημαϊκές οικονομικές γνώσεις που μας έχουν παρασχεθεί είναι από ανύπαρκτες έως μηδαμινές. Η υποκρισία στον τομέα αυτό θριαμβεύει. Θεωρήθηκε ως καινοτομία κάποτε να μάθουμε στο μάθημα της πολιτικής οικονομίας τις ιδεολογίες του φιλελευθερισμού και του μαρξισμού, τις οποίες καθημερινά γνωρίζαμε από τον τύπο, τα περιοδικά και τις αντιπαραθέσεις των πολιτικών μας, αλλά να μην μάθουμε τίποτα για τις οικονομικές αριθμητικές πράξεις, τουτέστιν, να μην μάθουμε να υπολογίζουμε και να ελέγχουμε τη δόση του δανείου μας, να μη μάθουμε να υπολογίσουμε την οικονομική απόδοση μιας επιχείρησης ή μιας επένδυσης για εγκατάσταση ανεμογεννητριών. Τονίζω, έτσι, την ανάγκη όπως παράλληλα με την ανάπτυξη του τομέα της Τεχνολογίας στην ελληνική γενική και επαγγελματική παιδεία, γίνει και η εισαγωγή μαθημάτων που προσφέρουν βασικές πρακτικές οικονομικές γνώσεις για τον αυριανό πολίτη, εργαζόμενο και επαγγελματία.
Επίλογος
1. Η ανάπτυξη των προγραμμάτων Τεχνολογίας πιστεύω ότι τα μέγιστα θα συμβάλλει στην υλοποίηση των στόχων της ελληνικής παιδείας, αλλά και θα δημιουργήσει τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις για την τον επαγγελματικό προσανατολισμό των νέων μας, την ουσιαστική αναβάθμιση της επαγγελματικής και τεχνολογικής εκπαίδευσης, αλλά και την ώθηση που πρέπει να λάβει η ανάπτυξη των καινοτομιών σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες.
Το πρόγραμμα αυτό πιστεύω ότι βάζει τις βάσεις για να βρει έκφραση η δημιουργικότητα της νέας γενιάς, να ευδοκιμήσουν οι κόποι της, και να βρει στήριγμα η συλλογική προσπάθεια για τη σωτηρία και την ανάπτυξη της χώρας.
2. Η Παιδεία στη Τεχνολογία επιδιώκει, μέσα από τη σύζευξη ορθολογισμού και ανθρωπισμού, να προσφέρει ένα νέο τρόπο σκέψης, μια συνολική οπτική στον τρόπο θεώρησης της τεχνολογίας, αλλά και της όλης ιστορικο-κοινωνικής εμπειρίας και γνώσης για τη μελέτη και αντιμετώπιση των προβλημάτων του ανθρώπου[6],[7]. Παράλληλα, η Παιδεία στην Τεχνολογία επιδιώκει να υπηρετήσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό τη μάθηση και την ανάπτυξη του μαθητή σε όλη της την έκταση, αξιοποιώντας το διαχρονικό γεγονός της τεχνολογίας ως όχημα για την πολύπλευρη καλλιέργεια και ανάπτυξη της προσωπικότητας του μαθητή και των δυνατοτήτων του όχι θεωρητικά αλλά στην πράξη. Γιατί όπως έλεγε ο Αριστοτέλης: Α γάρ δει μαθόντας ποιείν, ταύτα ποιούντες μανθάνομεν, οίον οικοδομούντες οικοδόμοι γίγνονται καί κιθαρίζοντες κιθαρισταί (Διότι όσα πρέπει ως συνέπεια της μάθησης να πράττουμε, αυτά με το να τα πράττουμε τα μαθαίνουμε, ακριβώς όπως εκείνοι που με το να οικοδομούν οικοδόμοι γίνονται και με το να παίζουν κιθάρα κιθαριστές. Ηθικά Νικομάχεια: Bιβ, Β 1103 α 15-37, b 1-3). Και όπως τόνιζε ο αείμνηστος δάσκαλός μου Donald Maley: "είναι μέσα απ' τη διαδικασία της προσωπικής αυτοπραγμάτωσης που φτάνει και αξιοποιεί κανείς το μέγιστο των δυνατοτήτων του για συμμετοχή και συνεισφορά σε μια κοινότητα, σε μια κοινωνία ή σ' ένα έθνος"[8].
Κώστας Ν. Τσιαντής (17/2/2011)
Πρόταση Προγράμματος[9]
.
I . ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ (Παρελθόν) | |||||||
ΥΛΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1. Δασκαλοκεντρικές ενότητες (έμφαση στη δομή του γνωστικού αντικειμένου)
2. Μαθητοκεντρικές ενότητες Μελέτες περιπτώσεων: · Εργαλεία και μηχανές · Ενέργεια και Ισχύς · Μεταφορές και επικοινωνίες | 5η-6η Δημοτικού ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΗ ΣΠΟΥΔΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ | ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Επίδειξη 2. Συζήτηση 3. Διάλεξη 4. Σεμινάριο Μέθοδοι: 1. Ατομικού έργου 2. Συλλογικού έργου 3.Τεχνολογικής ανακάλυψης και χρήσης πατεντών 4. Σεμιναρίου. | |||||
II . ΖΩΝΤΑΣ Σ’ ΕΝΑΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ (Παρόν) | |||||||
ΥΛΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1. Δασκαλοκεντρικές Ενότητες (δομή γνωστικού αντικειμένου)
2. Μαθητοκεντρικές ενότητες Μελέτες περιπτώσεων · Μηχανική τεχνολογία · Χημική τεχνολογία · Ηλεκτρική τεχνολογία · Ηλεκτρονική τεχνολογία | 1η Γυμνασίου ΣΠΟΥΔΗ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ | ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Επίδειξη 3. Διάλεξη 4. Σεμινάριο Μέθοδοι: 1. Έρευνα και πειραματισμός 2. Ατομική μέθοδος 3. Σεμινάριο 4. Συστημική προσέγγιση 5. Κατασκευαστική προσέγγιση 6. Επίσκεψη μονάδων | |||||
ΥΛΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1. Δασκαλοκεντρικές ενότητες (έμφαση στη δομή του γνωστικού αντικειμένου):
2. Μαθητοκεντρικές ενότητες Μελέτες περιπτώσεων
| 2η Γυμνασίου ΣΠΟΥΔΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ | ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Διάλεξη 2. Συστημική 3. Επίσκεψη μονάδων 3. Σεμινάριο (προσκεκλημένοι ομιλητές) Μέθοδοι: 1. Συλλογικό έργο 2. Γραμμή παραγωγής 3.Έρευνα και πειραματισμός 4.Μελέτη διαδικασιών 5. Εργασιακών εμπειριών-προβλημάτων 6. Τεχνολογικών-οικονομικών αποδόσεων 7. Εναλλακτικών τεχνολογιών. | |||||
III . ΠΡΟΑΓΟΝΤΑΣ ΕΝΑΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ (Μέλλον) | |||||||
ΥΛΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1. Δασκαλοκεντρικές ενότητες (έμφαση στη δομή του γνωστικού αντικειμένου)
2. Μαθητοκεντρικές ενότητες Μελέτες περιπτώσεων · Σύγχρονη τεχνολογία · Υψηλή τεχνολογία · Εναλλακτική τεχνολογια | 3η Γυμνασίου ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ | ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Μέθοδοι: 1. Διάλεξη 3. Επίσκεψη μονάδων 3. Σεμινάριο (προσκεκλημένοι ομιλητές) Μέθοδοι: 1. Κατασκευή (κατάδειξη λειτουργικών αρχών) 2.Συστημικών αποδόσεων 3.Τεχνολογκή Έρευνα και ανάπτυξη 4. Τεχνολογικών βελτιώσεων (πατεντών) 5. Σεμινάριο 6. Επίσκεψη | |||||
ΥΛΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1. Δασκαλοκεντρικές ενότητες (έμφαση στη δομή του γνωστικού αντικειμένου):
2. Μαθητοκεντρικές ενότητες- Μελέτες περιπτώσεων
| 1η Λυκείου ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ | ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Διάλεξη 2. Συζήτηση 3. Σεμινάριο (προσκεκλημένοι ομιλητές) Μέθοδοι: 1. Έρευνα και ανάπτυξη 2. Συλλογικό έργο 3. Περιφερειακή ανάπτυξη 4. Ανεξάρτητη μελέτη 5. Εναλλακτικές τεχνολογίες | |||||
[3] Technology Education Advisory Council, Technology: a national imperative, Reston, Virginia: International Technology Education Association, 1988
[4] Technology for All Americans: A rationale and structure for the study of technology, International Technology Educational Association, Reston, VA, 1996, σ. 1
[5] Technology for All Americans: A rationale and structure for the study of technology, International Technology Educational Association, Reston, VA, 1997 Δες επίσης ηλεκτρονική διεύθυνση στο διαδίκτυο (internet): http://scholar.lib.vt.edu/TAA/TAA.html
[6] To 1971 o Maley παρουσίασε για πρώτη φορά το πρόγραμμά του για το Λύκειο. Το πρόγραμμα αναφερόταν στην αξιοποίηση της τεχνολογίας για την επίλυση των μεγάλων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα: μόλυνση περιβάλλοντος, στέγαση, παραγωγή ενέργειας, μεταφορές, επικοινωνίες, χρησιμοποίηση πόρων, εναπόθεση απορριμμάτων και αποβλήτων, εξασφάλιση νερού, διατροφής και ιατρο-φαρμακευτικής περίθαλψης. Δες Donald Maley, A program of relevance in industrial arts for a dynamic age- A senior high school program, Miami: Industrial Arts Association, 1971.
[7] Τσιαντής, Κώστας. ‘’Θετικός ανθρωπισμός: Ένας αναστοχαστικός διάπλους στην πραγματεία φιλοσοφικής ανθρωπολογίας του Θ. Βακαλιού Η ιδανική και η πραγματική εικόνα του ανθρώπου’’, Εφημ. Αυγή, 22-2-2001 (άρθρο, από την εισήγησή μου στην παρουσίαση του βιβλίου του Θ. Βακαλιού στο βιβλιοπωλείο Ελληνικά Γράμματα, 8 Δεκ. 2000).
[8] Donald Maley, The individual, education and the future. College Park, Maryland: University of Maryland, 1980, σ 23.
[9] Tsiantis, Constantinos N., A philosophical, historical and pedagogical foundation of Technology Education with guidelines for curriculum development in Greek secondary education. Ph.D Dissertation, University of Maryland, 1989.
ΚΩΣΤΑΣ Ν. ΤΣΙΑΝΤΗΣ
